Наблюдатели коалиции «Дауыс» участвовали в наблюдении за ходом голосования 6 октября на всех отрытых участках страны. Всего нами было охвачено порядка девяти с половиной тысяч участков. В составе нашей наблюдательной сети участвовала 181 организация из числа НПО и профсоюзов.
Мы обеспечивали присутствие на участках в течение всего дня с момента открытия и до подписания протоколов голосования.
Во всех штабах Коалиции на уровне регионов в течение дня работали ситуационные центры. Они получали информацию с мест в режиме реального времени.
Фактически, мы имеем полную и достоверную картину хода голосования. Проведенный анализ отчетов наших наблюдателей с мест в целом подтверждает высокую активность и явку граждан на уровне, соответствующем объявленным ЦКР.
Также хочу сказать, что в ходе наблюдения за работой участковых комиссий грубых нарушений закона не выявлено.
Есть определенные моменты, которые содержали замечания к работе комиссий, к поведению голосующих и действиям наблюдателей на участках.
Но в целом можно сказать, что нарушений, способных подвергнуть сомнению итоги голосования на местах не было установлено.
В числе выявленных нарушений отмечу следующие моменты.
— во-первых, допускалось вхождение в кабину для голосования двух и более граждан. В этих случаях наши наблюдатели реагировали незамедлительно и требовали устранять нарушения на месте.
— во-вторых, был выявлен ряд фактов агитации на участке, в т.ч. попытки проноса в кабины для голосования агитационных материалов. Их содержание включало материалы как за строительство АЭС, так и против. Такие факты были отмечены на семи участках.
— в-третьих, были установлены попытки голосования за отсутствующих родственников, членов семьи. Особенно это характерно для сельской местности. Наши наблюдатели незамедлительно реагировали и пресекали такие действия.
— в-четвертых, на некоторых участках наблюдатели устанавливали факты подписания бюллетеня членами УКР до фиксации фамилии голосующего в журнале. Эти факты мы также устраняли на месте.
Кроме этого, в ряде случаев имело место нарушение порядка процедур голосования и вмешательства в работу комиссий со стороны наблюдателей и голосующих. В том числе люди пытались проводить съемку голосующих в кабинках, фотографировать списки участников голосования. Требовали выдать протокола в нарушение установленных законом сроков.
По всем этим фактам наши представители действовали в установленном порядке и обращались с заявлениями к председателям комиссий референдума.
В целом детализированный отчет о всех нюансах наблюдения мы отразим в нашем письменном докладе, который будет подготовлен после подробной обработки всех анкет наблюдателей с 9,5 тысяч участков.
Наша страница в Фейсбук! Подпишись!
«Дауыс» Коалициясының байқаушылары 6 қазанда еліміздегі барлық ашық дауыс беру учаскелерінде дауыс беру барысын бақылауға қатысты. Барлығы тоғыз жарым мыңға жуық учаскіні қамтыдық. Біздің бақылау желісі 181 ҮЕҰ мен кәсіподақтарды қамтыды.
Біз дауыс беру учаскелері ашылған сәттен бастап дауыс беру хаттамаларына қол қойылғанға дейін күні бойына сол жерлерде бақылаушылардың болуын қамтамасыз еттік.
Коалицияның аймақтық деңгейдегі барлық штабтарында ситуациялық орталықтар күні бойы жұмыс істеді. Олар нақты уақыт режимінде учаскілерден ақпарат алып отырды.
Яғни, бізде дауыс беру үдерісінің толық және сенімді көрінісі бар.
Учаскілерден келген байқаушыларымыздың есептерін талдау, жалпы алғанда, Орталық бақылау комиссиясы жариялаған деңгейде азаматтардың жоғары белсенділігі мен сайлауға қатысуын растайды.
Сондай-ақ, учаскелік комиссиялардың жұмысына мониторинг жүргізу барысында өрескел заң бұзушылықтар анықталмағанын айтқым келеді.
Комиссиялардың жұмысына, сайлаушылардың жүріс-тұрысына, дауыс беру учаскелеріндегі бақылаушылардың іс-әрекеттеріне қатысты ескертулер болғаны туралы айта кеткен жөн.
Бірақ жалпы алғанда, учаскілерде дауыс беру нәтижелеріне күмән тудыратын заң бұзушылықтар анықталған жоқ деп айта аламыз.
Анықталған заң бұзушылықтардың ішінде мына жайттарды атап өткім келеді.
— біріншіден, екі немесе одан да көп азаматтардың дауыс беру кабинасына кіруіне жол берілді. Бұл жағдайларда біздің бақылаушылар дереу әрекет етіп, заң бұзушылықтарды орнында түзетуді талап етті.
— екіншіден, учаскеде үгіт-насихат жүргізудің бірқатар фактілері анықталды, соның ішінде дауыс беру кабиналарына үгіт материалдарын заңсыз алып өтпек болған. Олар атом электр станцияларын салуды қолдайтын және оған қарсы материалдарды қамтыды. Мұндай фактілер жеті учаскеде тіркелді.
— үшіншіден, жоқ туыстары мен отбасы мүшелеріне дауыс беруге әрекет жасалды. Бұл әсіресе ауылдық жерлерге қатысты. Біздің бақылаушылар бірден әрекет етіп, мұндай әрекеттерді тоқтатты.
— төртіншіден, кейбір дауыс беру учаскелерінде байқаушылар референдум учаскелік комиссия мүшелерінің сайлаушының аты-жөнін тізілімге жазбас бұрын бюллетенге қол қойғанын анықтады. Бұл фактілерді де сол жерде реттедік.